Westerbork

Een uitstapje naar een bijzondere plek in Nederland: Sinds 2015 staat er een indrukwekkend staaltje architectuur in het voormalige kamp Westerbork, nu herinneringscentrum Westerbork. Natuurlijk herinneren we het kamp vooral door de rol die het in de tweede wereldoorlog heeft gespeeld. Vanuit dit kamp vond de deportatie van 107.000 Nederlandse Joden, Sinti en Roma plaats. Maar wist je dat het kamp daarvóór al bestond en  dat na de oorlog gewoon particulieren in de zogenaamde commandantswoning woonden?

Vitrine

Om ervoor te zorgen dat de oude commandantswoning niet nog meer in verval zou raken ontwierp Oving Architekten een grote glazen stolp. Deze grootste museumvitrine van Nederland is om de houten commandantswoning gebouwd. De twaalf meter hoge vitrine moet voorkomen dat de bijzondere villa uit 1939 verder wordt aangetast door weersinvloeden.
Misschien is vitrine niet het juiste woord. Het geeft het idee dat je alleen van buiten de vitrine het commandantshuis kunt bezichtigen. Dit klopt niet. Door de bouw van de grote glazen constructie ontstond een nieuwe ruimte tussen het glas en de oude woning. Deze ruimte is zo groot dat ongeveer honderd mensen tegelijk rondom de commandantswoning kunnen lopen en naar binnen kunnen kijken. Helaas is de woning zelf niet voor het publiek toegankelijk: het originele huis is niet te beschermen tegen de verwachte grote bezoekersaantallen.

Binnen of buiten

Het betreden van de vitrine is echt een bijzondere ervaring. Via een dicht gedeelte met pantry, toiletten en opslag loop je de ruimte tussen de glazen huid en de commandantswoning binnen. Dat is mooi bedacht want voor je gevoel loop je daardoor weer naar buiten. Je kijkt door de ramen de woning binnen. Draai je je om, dan kijk je door het glas naar het landschap buiten de glazen constructie en lijk je juist binnen te staan. Wat is binnen? Wat is buiten??

Historie van de villa

De villa werd gebouwd drie jaar voordat het kamp een zogeheten Durchgangslager van de nazi’s werd. Van 1942 tot 1945 woonde de Duitse kampcommandant Albert Konrad Gemekker en diens gezin in het huis. Vóór de oorlog was de woning het onderkomen van de leiding van een kamp voor mensen die het naziregime in Duitsland ontvluchtten. Na de oorlog woonden er particulieren, tot aan het overlijden van de laatste bewoonster in 2007.
De villa is een van weinige overgebleven originele bebouwingen op het voormalige kamp en sterk in verval geraakt, Gelukkig wordt ze  de komende jaren gerenoveerd.

Hernieuwd kamp Westerbork

Het behoud en het herstel van de villa past in het plan om zichtbaarder te maken hoe het kamp er in de oorlogsjaren uitzag. Eerder werd al een originele houten woonbarak herplaatst. Ook kocht het herinneringscentrum Westerbork vijf originele goederenwagons aan die gebruikt zijn voor deportaties.
Dit alles maakt een (hernieuwd bezoek) aan kamp Westerbork zeker de moeite waard!

Wat vind jij van deze moderne toevoeging aan deze historische plek?
Als je er al geweest bent sinds de laatste aanpassingen dan ben ik erg benieuwd wat jij ervan vond!
Ervaar jij ook het verrassende contrast binnen-buiten in de schil tussen stolp en huis? Laat het hieronder in het commentaarveld weten!